შეჩერებული წარმოება და ქართველები უფასო შვებულებაში

ქუ­თა­ის­ში მდებარე მე­ტა­ლურ­გი­ულ ქარხანა „ჰერ­კუ­ლეს­ში" წარ­მოების პრო­ცე­სი 2 თვის გან­მავ­ლობაში შე­ჩე­რებული იყო. ცნობილი ხდება, რომ სა­წარ­მო, ინ­დო­ე­ლი მუ­შების გა­მოყენებით, ჯარ­თის მცი­რე ნა­კა­დის გა­და­მუ­შა­ვებას ახორ­ცი­ე­ლებდა. ქარ­თვე­ლი მუ­შების უმ­რავ­ლე­სობა კი უხელ­ფა­სო შვებულებაში გა­უშ­ვეს.

მე­ტა­ლურ­გი­უ­ლი ქარხანა „ჰერ­კუ­ლე­სი", რო­მე­ლიც ქუ­თა­ის­ში, ავან­გარ­დის და­სახლებაში მდებარეობს, ქარ­თულ-ინ­დუ­რი კომ­პა­ნია შპს „ევ­რა­ზი­ან­სთილ­სის" სა­კუთ­რებაა. ქარხნის მუ­შები სა­წარ­მოს­თან და­კავ­ში­რებით საუბრი­სას სიფრთხილეს იჩე­ნენ, თუმ­ცა ამბობენ, რომ 2 თვის გან­მავ­ლობაში სა­მუ­შა­ოს გა­რე­შე იმყოფებოდ­ნენ. ერთ-ერ­თი მათ­გა­ნის ირაკ­ლი ქარ­თვე­ლიშ­ვი­ლის თქმით, ის ღუ­მე­ლები, რომ­ლებზეც ქარ­თვე­ლი მუ­შახელი არის და­საქ­მებული, გა­ჩე­რებული იყო. ქარ­თვე­ლიშ­ვი­ლი ამბობს, რომ ქარ­თველ­მა მუ­შებმა გა­სუ­ლი წლის დე­კემბერ­ში მხოლოდ 12 დღე იმუ­შა­ვეს, მიმ­დი­ნა­რე წლის იან­ვარ­ში - 5 დღე. ამის შემ­დეგ სა­წარ­მოს თა­ნამ­შრომ­ლების ის ნა­წი­ლი, რო­მელ­თაც კუთ­ვნი­ლი შვებულება გა­მოყენებული ჰქონ­დათ, უხელ­ფა­სო შვებულებაში გა­უშ­ვეს, ხოლო ვი­საც შვებულება გა­მოყენებული არ ჰქონ­და, მათ ანაზ­ღა­უ­რებადი შვებულება ითხოვეს. ირაკ­ლი ქარ­თვე­ლიშ­ვი­ლის თქმით, ქარხნის ხელ­მძღვა­ნე­ლობამ მუ­შების ამ ნა­წი­ლის თხოვ­ნა გა­ით­ვა­ლის­წი­ნა და მათ ფა­სი­ა­ნი შვებულება მის­ცა.

„ქარხანა­ში მუ­შაობის გა­ჩე­რების მი­ზე­ზები ჩვენ­თვის არა­ვის აუხსნი­ა. თუმ­ცა ქარხნის ხელ­მძღვა­ნე­ლობის მხრი­დან მუ­შების მი­მართ ყურად­ღება ახლა უფ­რო იგ­რძნობა. სა­წარ­მოს სრუ­ლი დატ­ვირ­თვის პი­რობებში, ხელ­ფა­სების მო­მა­ტებასაც გვპირ­დებიან. თვე­ში 3 ბრი­გა­და მუ­შაობს. თუ თვის გან­მავ­ლობაში 20 დღეს ვი­მუ­შა­ვებთ, ანაზ­ღა­უ­რება 430-450 ლა­რამ­დე ადის," - ამბობს ირაკ­ლი ქარ­თვე­ლიშ­ვი­ლი.

გა­სუ­ლი წლის სექ­ტემბერ­ში მე­ტა­ლურ­გი­უ­ლი ქარხანა მუ­შების საპ­რო­ტეს­ტო აქ­ციებმა მო­იც­ვა. ისი­ნი სა­მუ­შაო პი­რობების გა­უმჯობესებასა და უსაფრთხოების მიზ­ნით სა­მუ­შაო ტან­საც­მელს ითხოვ­დნენ. მუ­შების თქმით, მო­წეს­რიგ­და სა­სა­დი­ლო და და­ი­ნიშ­ნა ტრან­სპორ­ტი, რო­მე­ლიც მათ გა­დად­გი­ლებას უზ­რუნ­ველყოფს. თუმ­ცა,­ და­პი­რების მიუხედა­ვად, ქარხანა­ში ამ დრომ­დე არ აღუდ­გე­ნი­ათ პროფ­კავ­ში­რუ­ლი აქ­ტი­ვობისათ­ვის „დასჯილი" 3 მუ­შა. მათ ქარხნის ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე შეს­ვლა ეკ­რძა­ლებათ. ერთ-ერ­თი მათ­გა­ნის ირაკ­ლი იობიძის თქმით, მას არც სა­მუ­შა­ო­ზე აღ­დგე­ნის შე­სახებ უცხადებენ თანხმობას და არც გა­თა­ვი­სუფ­ლების შე­სახებ აძ­ლე­ვენ ოფი­ცი­ა­ლურ ბრძა­ნებას.

„მითხრეს, რომ მო­მა­ვა­ლი წლი­დან, რო­დე­საც ქარხანა გა­ფარ­თოვ­დება და და­მა­ტებითი მუ­შახელის სა­ჭი­როება იქ­ნება, და­მი­ძახებენ," - ამბობს იობიძე.

სა­მა­გი­ე­როდ­, მალხაზ გო­გი­ა­ვა, ირაკ­ლი იობიძე და ემე­ლი­ა­ნე გუმბერი­ძე სა­ქარ­თვე­ლოს გა­ერ­თი­ა­ნებულ­მა პროფ­კავ­ში­რებმა ქუ­თა­ი­სის წარ­მო­მად­გენ­ლობის ოფის­ში და­ა­საქ­მა. ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ამ ოფი­სის მო­საწყობად სა­ჭი­რო ფარ­თი ქუ­თა­ის­ში, ილია ჭავ­ჭა­ვა­ძის გამ­ზი­რის №33-ში იქი­რა­ვა. ოფი­სი სრუ­ლი დატ­ვირ­თვით მიმ­დი­ნა­რე წლის 1 მარ­ტი­დან ამუ­შავ­დება. სა­ქარ­თვე­ლოს მე­ტა­ლურ­გთა პროფ­კავ­ში­რის ხელ­მძღვა­ნე­ლის თა­მაზ დო­ლაბერი­ძის თქმით, ქუ­თა­ი­სის წარ­მო­მად­გენ­ლობა ყვე­ლა დარ­გობრი­ვი პრო­ფი­ლის ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ას­თან ითა­ნამ­შრომ­ლებს. ხოლო ოფი­სის იუ­რის­ტები ყვე­ლა იმ მუ­შის ინ­დი­ვი­დუ­ა­ლურ თუ კო­ლექ­ტი­ურ სარ­ჩელს მი­ი­ღებენ, ვინც ჩათ­ვლის, რომ სა­მუ­შა­ო­ზე მი­სი, რო­გორც და­საქ­მებულის უფ­ლებები შე­ი­ლახა.

თა­მაზ დო­ლაბერი­ძე ქარხანა­ში „ჰერ­კუ­ლეს­ში" სა­წარ­მოო პრო­ცე­სის შე­ჩე­რების ფაქ­ტზეც საუბრობს. მი­სი თქმით, ქარხანა­ში თით­ქოს და­იწყო სა­სი­კე­თო ცვლი­ლებების განხორ­ცი­ე­ლება, თუმ­ცა რე­ა­ლუ­რად ვი­თა­რების გა­უმჯობესებისათ­ვის ცო­ტა რამ კეთ­დება. რო­გორც დო­ლაბერი­ძე ამბობს, სა­წარ­მო „ჰერ­კულე­სის" მუ­შები პრო­კუ­რა­ტუ­რას კონ­ტროლ­ზე ჰყავს აყვა­ნი­ლი. თვე­ში ერთხელ იქ ძა­ლო­ვა­ნი უწყების წარ­მო­მად­გენ­ლები შე­დი­ან და მუ­შების და­კითხვას აწარ­მოებენ.

„პრო­კუ­რა­ტუ­რის 3 წარ­მო­მად­გენ­ლის ქარხანა­ში შეს­ვლა იმ მი­ზანს ემ­სახურება, რომ მუ­შებს აქ­ციების შე­დე­გების სიმ­ძი­მე შეახსე­ნონ. რა­თა მსგავ­სი რა­მის გა­კე­თება მათ მე­ო­რედ არ გაბედონ. სხვა მე­თო­დიც არ­სებობს იმის შე­სა­მოწ­მებლად, ქარხანა­ში რამ­დე­ნად გა­უმჯობეს­და მდგო­მა­რეობა," - ამბობს თა­მაზ დო­ლაბერი­ძე.

ქარხნის ერთ-ერ­თი დი­რექ­ტო­რი რო­მან ლებანი­ძე ქარხანა­ში წარ­მოების პრო­ცე­სის შეწყვე­ტას არც უარყოფს და არც ადას­ტუ­რებს. მი­სი თქმით, სა­წარ­მო­ში ჩვე­ულ რეჟიმ­ში მი­დის მუ­შაობა.

„ა­სე­თი პრო­ფი­ლაქ­ტი­კუ­რი გა­ჩე­რება ყველ­გან ხდება. ღუ­მე­ლები შე­იძ­ლება გა­ჩერ­დეს 1 დღეს და მე­ო­რე დღეს ამუ­შავ­დეს. ჩვე­ნი ნედ­ლე­უ­ლი არის ჯარ­თი. ქარხანა­ში 2 ძი­რი­თა­დი სა­ამ­ქრო­ა, სა­დაც დნება ფო­ლა­დი. 24-სა­ა­თი­ა­ნი მუ­შაობა გვაქვს. ყინ­ვები იყო, ამი­ტომ ტრან­სპორ­ტი ვერ ჩა­მო­ვი­და. მუ­შაობისათ­ვის ჯარ­თის მა­რა­გი უნ­და იყოს, რომ ღუ­მე­ლების ჩარ­თვა-გა­მორ­თვა არ მოგ­ვი­წი­ოს," - ამბობს რო­მან ლებანი­ძე.

ქარხანა „ჰერ­კუ­ლე­სის" ერთ-ერ­თი დი­რექ­ტო­რის რობერტ ტო­მა­რა­ძის თქმით, ქარხანა­ში სა­მუ­შაო პრო­ცე­სი მხოლოდ 4 დღით, მიმ­დი­ნა­რე წლოს 10 თებერ­ვლი­დან 14 თებერ­ვლის ჩათ­ვლით იყო შე­ჩე­რებული. მი­ზე­ზად ტო­მა­რა­ძემ მე­ტე­ო­რო­ლო­გი­უ­რი პი­რობების გა­უ­ა­რე­სება და ნედ­ლე­უ­ლის არა­საკ­მა­რი­სი ოდე­ნობა და­ა­სახელა.

რობერტ ტო­მა­რა­ძე ქარხნის ირ­გვლივ გავ­რცე­ლებულ ხმებს უსა­ფუძ­ვლოს უწო­დებს და სა­წარ­მოს სა­მო­მავ­ლო გეგ­მებზე საუბრობს. მი­სი თქმით, აქ­ციებმა „ჰერ­კუ­ლე­სის" ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე ახალი ქარხნის მშე­ნებლობის პრო­ცე­სი შე­ა­ფერხა. თუმ­ცა სამ­შე­ნებლო სა­მუ­შა­ოები დაახლოებით 1 თვის წინ გა­ნახლდა. ახალი სა­წარ­მო კვლავ ინ­დუ­რი ინ­ვეს­ტი­ცი­ით კეთ­დება. მი­სი მფლობელი, ასე­ვე, შპს „ევ­რა­ზი­ან­სთლსი­ა". ამ ეტაპ­ზე სა­წარ­მო­ში 540 ქარ­თვე­ლი და ინ­დო­ე­ლი მუ­შა არის და­საქ­მებული. რო­გორც ტო­მა­რა­ძე ირ­წმუ­ნება, ახალი ქარხნის ამოქ­მე­დება და­მა­ტებით სა­მუ­შაო ად­გი­ლებს შექ­მნის და იქ კი­დევ 540 მუ­შა და­საქ­მდება. თუმ­ცა ამ დრო­ის­თვის ტო­მა­რა­ძე არ ფლობს ინ­ფორ­მა­ცი­ას, რო­დის მი­ი­ღებს ქარხანა დას­რუ­ლებულ სახეს.

„დი­დი ძა­ლისხმე­ვა დაგ­ვჭირ­და იმის­თვის, რომ ინ­ვეს­ტორს ქარხანას­თან და­კავ­ში­რებული გეგ­მები არ შე­ეც­ვა­ლა. მშე­ნებლობა მიმ­დი­ნა­რე წელს უნ­და დას­რუ­ლებულიყო, თუმ­ცა აქ­ციების პრო­ცეს­მა შე­ა­ფერხა," - ამბობს რობერტ ტო­მა­რა­ძე.

ქრისტინა ქარჩხაძე